Wajikra [Leviticus] 25:1-27:34

Deze week lezen wij de Sidra Behar. De Sidra Behar is een relatief korte sidra en is gewijd aan de heilige periodes van tijden die slechts zelden voorkomen. In de sidra wordt uitgelegd dat elk negenenveertigste jaar een Jubeljaar is. Aan het begin van het jaar wordt een Sjofar geblazen om "vrijheid uit te roepen in het land" (Wajikra [Leviticus] 25:10). De tekst uit deze sidra staat in vertaling op de Liberty Bell in Philadelphia ¹⁾ en op de kopie daarvan in Liberty Bell Park (Hebreeuws: גן פעמון הדרור‎, Gan Pa'amon HaDror). Volgens de Tora moet in het Jubeljaar landbouwgrond die door de eigenaar is verkocht, worden teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaar. Ook moeten mensen die, wegens armoede, zich in slavernij hebben verkocht, worden vrij gelaten. De sidra legt uit hoe dat precies moet gaan werken. De waarde van een stuk grond of van een mens moet bij verkoop worden bepaald aan de hand van het aantal jaren tot het volgende Jubeljaar. Huizen in een stad vallen buiten het systeem.

In onze eigentijdse discussie over de rol van religie in onze samenleving, hoor je wel zeggen dat godsdienst leidt tot onvrijheid. Dat kan in specifieke gevallen best zo zijn: religie is in onze wereld vaak genoeg ingezet als gereedschap, evenals andere denksystemen. Mensen die uit zijn op onderdrukking, hebben nooit een tekort aan drogredenen op grond waarvan men meent de medemens hun rechten te mogen ontnemen.

Vrijheid, de mogelijkheid om als vrij mens God te dienen, maakt deel uit van de basis van het Jodendom. De sidra vertelt ons dat menselijke vrijheid bewaakt en bewaard dient te worden, samen met het recht op bestaansmiddelen. De gedachte dat menselijke vrijheid een grondrecht is, heeft, via de Tora, grote invloed gehad op het Westerse denken.

Noot

1)

De Liberty Bell is een beroemde en historische klok in Philadelphia in de Verenigde Staten. De klok is een van de meest bekende symbolen van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog en staat bekend als symbool voor de vrijheid in het algemeen. De Liberty Bell is gehuisvest in een paviljoen gelegen tegenover Independence Hall in Philadelphia. Volgens de overlevering werd de klok op 8 juli 1776 geluid om de burgers van Philadelphia samen te roepen voor het voorlezen van de Declaration of Independence.